Ιστορία
Το Βιομηχανικό Συγκρότημα παραγωγής Αζωτούχων Λιπασμάτων της Πτολεμαΐδας κατασκευάστηκε με δαπάνες του Ελληνικού Δημοσίου. Η ανέγερση του συγκροτήματος τελείωσε τον Νοέμβριο του 1963, οπότε άρχισε η δοκιμαστική λειτουργία που κράτησε μέχρι την 30/4/1965. Στις 31/12/1964 το εργοστάσιο με όλες τις εγκαταστάσεις του μεταβιβάστηκε στην Ελληνική Τράπεζα Βιομηχανικής Ανάπτυξης (ΕΤΒΑ), με κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Βιομηχανίας. Η παραλαβή του συγκροτήματος από το Ελληνικό Δημόσιο πραγματοποιήθηκε κατά τον Απρίλιο του 1965.
Ίδρυση της ΑΕΒΑΛ
Στις 15/9/1965 η ΕΤΒΑ ίδρυσε την ΑΕΒΑΛ, η οποία ανέλαβε την λειτουργία του εργοστασίου υπό δική της ευθύνη, με έδρα της εταιρείας την Πτολεμαΐδα. Σκοπός της ίδρυσης της ΑΕΒΑΛ στην Πτολεμαΐδα ήταν η αξιοποίηση του τοπικού παραγόμενου λιγνίτη με την εξαέρωση του οποίου παραγόταν αμμωνία, η οποία αποτελεί την κυριότερη ενδιάμεση πρώτη ύλη της λιπασματοβιομηχανίας λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς της σε άζωτο (82%). Τα προϊόντα της ΑΕΒΑΛ από το 1964 μέχρι και τα μέσα του 1995 ήταν αζωτούχα λιπάσματα (νιτρικά) τα οποία παράγονταν εξ ολοκλήρου από Αμμωνία (ΝΗ3) η οποία για το λόγο αυτό είχε χαρακτηριστεί ως προϊόν στρατηγικής σημασίας. Μετά τα μέσα του 1995 και μέχρι το πλήρες κλείσιμο της μονάδας τον Ιούλιο του 1997, η εταιρεία παρήγαγε και σύνθετα λιπάσματα, όχι όμως σε μεγάλες ποσότητες.
Κλείσιμο της ΑΕΒΑΛ
Το κλείσιμο της ΑΕΒΑΛ είχε ως αποτέλεσμα να διαταραχτεί η οικονομική ισορροπία και η ανάπτυξη της περιοχής, αν σκεφτεί κανείς ότι πριν την οριστική διακοπή της λειτουργίας της απασχολούνταν σε αυτήν πάνω από χίλια άτομα. Γι` αυτό και από την πρώτη στιγμή ενδιαφέρθηκε για την τύχη της ο Δήμος Πτολεμαΐδας. Αρχικά έγιναν προσπάθειες να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο, κάτι που όμως αποδείχτηκε αδύνατο. Στη συνέχεια ο Δήμος ενδιαφέρθηκε για την απόκτηση των εγκαταστάσεων και την αξιοποίησή τους προς όφελος των κατοίκων. Στην προσπάθειά του να πετύχει τη μεταβίβαση σε αυτόν του χώρου και της κινητής περιουσίας της ΑΕΒΑΛ ο Δήμος συνεργάστηκε με το Υπουργείο Ανάπτυξης, τη διεύθυνση της ΕΤΒΑ και όλους τους τοπικούς φορείς. Το σχέδιο προέβλεπε την ένταξη των προτεινόμενων αναπτυξιακών δράσεων σε διάφορα προγράμματα και κυρίως στο Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Ο Δήμος άλλωστε θεωρεί το χώρο της ΑΕΒΑΛ αναπόσπαστο κομμάτι της πόλης της Πτολεμαΐδας και γι` αυτό το λόγο κατέθεσε μια σειρά από προτάσεις για την αξιοποίηση των εγκαταστάσεών της, προβλέποντας ότι έτσι θα μπορούσε να δοθεί λύση στο πρόβλημα της ανεργίας και να συνεχιστεί η πορεία ανάπτυξης, ακόμα και μετά την εποχή του λιγνίτη.
Τελικά ο Δήμος πέτυχε να αποκτήσει την ΑΕΒΑΛ (Τοπικός Πόρος Ανάπτυξης 2ο ΕΑΠ), ενώ παράλληλα η ΔΕΗ υποχώρησε στις απαιτήσεις της και παρέγραψε τα παλιά χρέη της εταιρείας. Η πρώην λιπασματοβιομηχανία ΑΕΒΑΛ , από το 1965 ως το 1997 , οπότε έπαυσε οριστικά η λειτουργία της, αποτέλεσε μια από τις πλέον σημαντικές βιομηχανικές εγκαταστάσεις στρατηγικής σημασίας για την χώρα μας.
Τοποθεσία
Βρίσκεται σε απόσταση 2 χιλιομέτρων από την πόλη της Πτολεμαΐδας και οι εγκαταστάσεις της , που ανήκουν πλέον στον ∆ήμο Εορδαίας, αναπτύσσονται σε έκταση 1.707 στρεμμάτων, από τα οποία τα 506 στρέμματα καταλαμβάνει το ΒΙΟ.ΠΑ. Πτολεμαΐδας, που ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του ∆ήμου.
Ο χώρος της ΑΕΒΑΛ βρίσκεται σε ανοικτή περιοχή (λεκάνη Πτολεμαΐδας) και απέχει 1 χλμ. από τον κύριο οδικό άξονα Πτολεμαΐδας – Κοζάνης. Η οδός σύνδεσης της ΑΕΒΑΛ με τον παραπάνω άξονα είναι διπλής κατεύθυνσης με μια λωρίδα ανά κατεύθυνση συνολικού πλάτους 14 μέτρων.
Το γήπεδο των εγκαταστάσεων της ΑΕΒΑΛ συνορεύει βόρεια και ανατολικά με ανοικτές καλλιεργήσιμες εκτάσεις, που συνδέονται με το υπόλοιπο δίκτυο μέσω αγροτικών χωματόδρομων. Νότια συνορεύει με το χείμαρρο Σουλού (περιοδικής ροής και μέσου πλάτους 20μ). Νοτιοανατολικά συνορεύει με χώρους απόθεσης τέφρας από την καύση του λιγνίτη. ∆υτικά και για όλο το μήκος του (περίπου 1200μ) η περιοχή συνορεύει με το χείμαρρο Σουλού. ∆υτικότερα του εργοστασίου και μέχρι το δρόμο Πτολεμαΐδας – Κοζάνης υπάρχουν ανοικτές καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Στα δυτικά όρια του εργοστασίου στεγάζονταν επίσης τα πρώην δημοτικά σφαγεία.
Αν σας άρεσε η δημοσίευση και θέλετε να υποστηρίξετε το Altitude.gr στη λειτουργία του, μπορείτε να κάνετε ένα like στη σελίδα μας στο Facebook, να μοιραστείτε το άρθρο με τους φίλους σας, και να μας ακολουθήσετε σε Instagram, Twitter, Google+, Dailymotion, και YouTube.
