Η πόλη της Δράμας είναι πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού της ανατολικής Μακεδονίας χτισμένη στους πρόποδες του όρους Φαλακρού. Το όνομά της προέκυψε από το «Υδράμα»-«Δύραμα» και προέρχεται από τα άφθονα νερά που αναβλύζουν στην περιοχή. Οι φυσικές πηγές της, ”κρύβονται” κάτω από τα πανύψηλα δέντρα, τα καταπράσινα πάρκα, τους μικρούς καταρράκτες και τα ειδυλλιακά τοπία.
Αυτή η πόλη των αντιθέσεων, έχει καταφέρει να ”παντρέψει” τις γεύσεις και την παράδοση, το χθες με το σήμερα και τις φυσικές της ομορφιές με τους παλμούς της σύγχρονης ζωής και διασκέδασης. Στη Δράμα θα βρεις προσεγμένους χώρους διαμονής, καλόγουστα καφέ και μπαράκια και πλήθος από εστιατόρια και ταβέρνες, που υπόσχονται γαστριμαργικές προκλήσεις. Είναι σίγουρα, μία από τις πόλεις, που κερδίζουν την υπόσχεσή σου να ξαναπάς..
Σε αυτό το άρθρο συγκεντρώσαμε λοιπόν όλα όσα χρειάζεται να κάνεις όταν επισκεφθείς την πόλη με τα άφθονα τρεχούμενα νερά. Επίσης εδώ θα βρεις προτάσεις για φαγητό, αλλά και πληροφορίες για τα πολιτιστικά δρώμενα και τις εκδηλώσεις της πόλης. Τέλος θα διαβάσεις αναλυτικές πληροφορίες για το πως θα φτάσεις στη Δράμα. Φυσικά εκτός από αυτό θα ακολουθήσει και ένα δεύτερο άρθρο, το οποίο θα περιλαμβάνει διάφορα αξιοθέατα, που βρίσκονται πολύ κοντά στην πόλη της Δράμας! Φύγαμε…
Πηγές Αγίας Βαρβάρας
Ένα μικρό σύμπλεγμα από πηγές, ποταμάκια και λίμνες που γύρω του απλώνεται ένα αστικό πάρκο στην άκρη της Δράμας. Οι Πηγές της Αγίας Βαρβάρας ή αλλιώς Πάρκο της Αγίας Βαρβάρας, αποτελούν ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της πόλης. Το μέγεθος του πάρκου φτάνει μόλις τα 60 στρέμματα και περιβάλλεται από πολυκατοικίες και δρόμους. Πρόκειται για ένα ειδυλλιακό τοπίο με ιδιαίτερα φυσικά χαρακτηριστικά που προσελκύει σπάνια είδη της πανίδας.
Το πάρκο πήρε το όνομά του από την ομώνυμη εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας που βρίσκεται εδώ. Στην περιοχή ανέβλυζαν από πάντα πηγές και είναι περίφημη η περιγραφή της από τον Τούρκο περιηγητή Ελβιά Τσελεμπί που την επισκέφτηκε τον 17ο αιώνα:
«Τέτοια περιοχή με πηγές και λιμνούλες δεν υπάρχει ούτε στη Ρούμελη, ούτε στην Περσία, ούτε στο Μπλάχ, ούτε στη Βοθχάρα, ούτε στο Χαρασάν, ούτε στη Γερμανία. Από εκατό πηγές αναβλύζουν κρυσταλλένια νερά και από τη μεγάλη δεξαμενή τρέχουν σε μικρότερες».
Πράγματι ακόμα και σήμερα, υπάρχουν στην περιοχή πολλές πηγές που βγαίνουν από διάφορα σημεία και στη συνέχεια με νοτιοδυτική κατεύθυνση βγαίνουν από την πόλη και εκβάλλουν μετά από λίγα χιλιόμετρα στον ποταμό Αγγίτη. Στο πάρκο και γύρω από τις πηγές υπάρχουν πολλά σημαντικά διατηρητέα κτίρια της πόλης, εστιατόρια και άλλα καταστήματα αναψυχής. Από αυτά μπορείς να παρατηρείς την ορνιθοπανίδα, που έχει συνηθίσει στην ανθρώπινη παρουσία, απολαμβάνοντας τον καφέ σου.
Τα καραβάκια των ευχών προς τιμήν της Αγίας Βαρβάρας
Σύμφωνα με τον θρύλο που τυλίγει τις πηγές της πόλης, κατά τους βυζαντινούς χρόνους υπήρχε, στον χώρο όπου βρίσκεται σήμερα η λίμνη, ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στην Αγία Βαρβάρα. Οι Τούρκοι, όταν κατέλαβαν την πόλη το 1380, το γκρέμισαν και στη θέση του προσπάθησαν να φτιάξουν ένα τζαμί. Με θαύμα, όμως, της Αγίας Βαρβάρας κατά την ημέρα της γιορτής της πλημμύρισε η περιοχή και το τζαμί δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Από τότε, η Αγία Βαρβάρα έγινε πολιούχος της Δράμας και ακριβώς απέναντι από τη λίμνη με τα θεμέλια, χτίστηκε η καινούρια εκκλησία.
Τον θρύλο αυτό ακολούθησε το έθιμο με τα καραβάκια, οι εκδοχές του οποίου είναι δύο. Σύμφωνα με την πρώτη, την παραμονή του εορτασμού, μετά τη λιτανεία, ο κόσμος έστελνε στο βυθισμένο εκκλησάκι το κεράκι του για την Αγία πάνω σ’ ένα σανίδι από ξύλο. Η δεύτερη εκδοχή βασίζεται στο ότι η Αγία Βαρβάρα, εκτός από προστάτιδα του Πυροβολικού ήταν και προστάτιδα των κοριτσιών. Έτσι, όλα τα ελεύθερα κορίτσια στις 3 Δεκεμβρίου, όταν σκοτείνιαζε, άναβαν κεριά στον ανατολικό τοίχο της λίμνης. Κάποιες κοπέλες έβαζαν τα κεράκια τους πάνω σε σανίδες ξύλου και μαζί με μία ευχή τα έστελναν στο βυθισμένο εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας.
Έτσι πλέον τα χειροποίητα καραβάκια των ευχών γεμίζουν τα νερά της λίμνης κάθε χρόνο.
Υδρόμυλοι της Δράμας
Οι αλευρόμυλοι της Δράμας, μέχρι την απελευθέρωση της πόλης από τον τουρκικό ζυγό ανήκαν σε Τούρκους. Εξυπηρετούσαν τους κατοίκους της και εκείνους των γειτονικών χωριών. Οι αλευρόμυλοι κινούνταν με νερό, γι’ αυτό και ονομάζονταν νερόμυλοι ή υδρόμυλοι. Άλεθαν όλα τα είδη των δημητριακών, δηλαδή σιτάρι, καλαμπόκι, σίκαλη, και μερικοί από αυτούς διέθεταν και πέτρα για την άλεση σησαμιού και την παραγωγή σαμόλαδου.
Για την άλεση αυτών των δημητριακών χρησιμοποιούσαν ζευγάρια από οριζόντιες κυκλικές πέτρες, τη μια πάνω στην άλλη, τις γνωστές μυλόπετρες, και κόσκινα, τα λεγόμενα μπουράτα. Τα προϊόντα που παράγονταν κατά την άλεση ήταν το αλεύρι και τα πίτυρα.
Σήμερα υπάρχουν στη Δράμα μόνο τρεις υδρόμυλοι, οι οποίοι βρίσκονται στην περιοχή των Πηγών της Αγίας Βαρβάρας.
Στα νότια υπώρεια της παλιάς πόλης σχηματίστηκαν οι φυσικές και τεχνητές λεκάνες που συγκεντρώνουν τα νερά των πηγών της Αγίας Βαρβάρας. Στο νότιο όριο της λεκάνης μετά τον υδροβιότοπο που σχηματίζεται ενδιάμεσα, βρίσκεται το συγκρότημα των τριών νερόμυλων. Ανατολικά ο μύλος του Παντούλη (βοριοδυτικό άκρο της περιοχής των Πηγών της Αγίας Βαρβάρας), απέναντί του ο μύλος του Δημηρόπουλου (Αγίας Βαρβάρας 14) και τελευταίος δυτικότερα ο μύλος του Ζώνκε (Πατριάρχου Διονυσίου 8). Και οι τρεις ανήκουν τυπολογικά στους οριζόντιους νερόμυλους, από την οριζόντια θέση της φτερωτής και έχουν την ίδια τριπλή εσωτερική διαίρεση:
- ένα χώρο άλεσης πάνω από τον υπόγειο μηχανισμό κίνησης,
- ένα χώρο αποθήκευσης σε άμεση επικοινωνία με τον πρώτο και
- την κατοικία του μυλωνά, που επικοινωνεί με τους άλλους δύο χώρους, αλλά χωρίζεται με τοιχοποιίες.
Πρώην καπναποθήκη – διατηρητέο κτίριο Σπήρερ
- Διεύθυνση: Αγίας Βαρβάρας 11, 66131, Δράμα
- Τηλέφωνο: 2521033322
- Ιστοσελίδα ξενοδοχείου: Hydrama Grand Hotel
Ακριβώς δίπλα στις πηγές της Αγίας Βαρβάρας, σε ένα από τα πιο όμορφα σημεία της Δράμας, βρίσκεται η πρώην καπναποθήκη, διατηρητέο κτίριο Σπήρερ. Χαρακτηρίστηκε διατηρητέα από το Υ.Πε.Χ.ω.Δ.Ε. και πλέον έχει μετατραπεί σε παραδοσιακό ξενοδοχείο πολυτελείας.
Η καπναποθήκη, κτίσθηκε από τον Ελβετό-εβραίο καπνέμπορο Χέρμαν Σπήρερ τη δεκαετία του 1920 και πέρασε το 1932 στην «Αυστροελληνική Εταιρεία Καπνού». Είναι ένα πολυώροφο κτήριο, το μοναδικό στην Ελλάδα αυτού του ύψους και διαστάσεων με ξύλινο φέροντα οργανισμό.
Σήμερα το ξενοδοχείο πλέον διαθέτει 73 δωμάτια και σουίτες, δύο εστιατόρια και τζαζ – μπαρ, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων. Επιπλέον περιλαμβάνει και ένα μικρό μουσείο καπνού ως αναφορά στο παρελθόν, κάβα με κρασιά της περιοχής και κέντρο υδροθεραπείας (spa).
Ως πρώτη και μοναδική προϋπόθεση για οποιαδήποτε επέμβαση στη συγκεκριμένη καπναποθήκη ήταν η διαφύλαξη της υπάρχουσας κατασκευής όπως ακριβώς έχει σήμερα και ο πλήρης διαχωρισμός από οποιαδήποτε νέα επέμβαση.
Η προσέγγιση ήταν να διαφυλαχτεί και να συντηρηθεί στο μέλλον το κτίριο με μια νέα χρήση, αυτή του ξενοδοχείου. Παράλληλα όμως, να επιτρέπει στους τουρίστες αλλά και στους κατοίκους της πόλης να έχουν πρόσβαση και σε άλλες χρήσεις, όπως στις αίθουσες συγκεντρώσεων πολλαπλής χρήσης, στο μουσείο καπνού στους χώρους εστίασης σε σχέση με τη μικρή λίμνη και το πάρκο, και γενικά σε χώρους που λειτουργούν πολιτιστικά σε καθημερινή βάση.
Ένα ξεχωριστό ξενοδοχείο σε ένα πολύ ιδιαίτερο κτήριο και, στη βάση και την επιλογή αυτή, τρεις μουσιολόγοι, αξιοποιώντας την ιστορία και την αισθητική του χώρου, δημιούργησαν και ένα μικρό μουσείο για την ιστορία του «Hydrama», μέσα σε ένα ζωντανό μνημείο.
Καπναποθήκη Πορτοκάλογλου ή Σ.Ε.Κ.Ε
Η καπναποθήκη Πορτοκάλογλου ή Σ.Ε.Κ.Ε. βρίσκεται στην οδό Περδίκα 10 και Δωδεκανήσου, λίγα μέτρα από το κέντρο της Δράμας στην περιοχή της Αγίας Βαρβάρας. Κατασκευάστηκε το 1904 από τον Αυστριακό αρχιτέκτονα Konrad von Vilas, που είχε εγκατασταθεί στη Δράμα ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα, ως μηχανικός της Γαλλικής Εταιρείας Σιδηροδρόμων. Αργότερα εργάστηκε ως μηχανικός στο Δήμο Δράμας.
Η καπναποθήκη Πορτοκάλογλου χρησιμοποιήθηκε για την επεξεργασία καπνού. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα και επιβλητικότερα κτίρια της εποχής και από τα σημαντικότερα δείγματα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής. Η μορφολογία και οργάνωση των όψεων έχουν εμφανείς ευρωπαϊκές επιδράσεις με στοιχεία “art nouveau”.
Κατά τη βουλγαρική κατοχή (1941-1944) η καπναποθήκη κατασχέθηκε από τους κατακτητές, οι οποίοι συνέχισαν την επεξεργασία καπνού. Το 1958 το κτίσμα χτυπήθηκε από κεραυνό, ο οποίος δημιούργησε ρωγμή ορατή μέχρι σήμερα. Από το 1974 χρησιμοποιήθηκε ως καπναποθήκη, αφού η επεξεργασία καπνού μεταφέρθηκε στην Καβάλα. Πλέον την καπναποθήκη αυτή αγόρασε ο Δήμος Δράμας και σκοπεύει να την μετατρέψει σε πολιτιστικό κέντρο.
Σιδηροδρομικός Σταθμός Δράμας
- Διεύθυνση: Εθνικής Αμύνης 109, Δράμα, Τ.Κ. 66100
- Τηλέφωνα επικοινωνίας: 2521033841, 2521032442, 2521032404, 2521032444
Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Δράμας βρίσκεται μέσα στην πόλη. Ο σταθμός άνοιξε το 1895 και εξυπηρετείται από τα υπεραστικά τρένα ανάμεσα σε Θεσσαλονίκη και Αλεξανδρούπολη.
Σήμερα ο Σιδηροδρομικός σταθμός της Δράμας έχει υποβαθμιστεί λόγω της συρρίκνωσης των δρομολογίων του ΟΣΕ. Στο κτίριο των επιβατών προστέθηκε επιπλέον όροφος στις αρχές της δεκαετίας του ’50. Ο σταθμός είναι εναρμονισμένος με την επικρατούσα τάση της αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη, σύμφωνα με την αισθητική των Γάλλων αρχιτεκτόνων. Τα περισσότερα κτίρια είναι χαρακτηριστικά δείγματα νεοκλασικισμού με τοπικές επιμειξίες, βασισμένα σε πρώιμη βιομηχανική αρχιτεκτονική.
Όλες οι εγκαταστάσεις σώζονται μέχρι σήμερα στην αρχική τους μορφή αν και κάποιοι δεν βρίσκονται πλέον σε πολύ καλή κατάσταση λόγω της αχρηστίας τους. Κάποιοι μισογκρεμισμένοι τοίχοι, θυμίζουν στους παλιούς πως κάποτε εδώ ήταν το κέντρο ζωής της περιοχής. Ούτε αυτοκίνητα, ούτε κατάλληλοι δρόμοι, παρά μόνο τα ζώα και τα κάρα, κυκλοφορούσαν με αποτέλεσμα το τρένο να θεωρείται το πολυτελέστερο μέσο μεταφοράς. Εξάλλου, δια του τρένου μεταφέρονταν και η αλληλογραφία. Με το που στάθμευε το τρένο, ο ταχυδρόμος μοίραζε τα γράμματα στους ήδη συγκεντρωμένους κατοίκους. Καθημερινά, υπάρχει σύνδεση της Θεσσαλονίκης με την Δράμα με 2 δρομολόγια.
Σιδηροδρομικό Μουσείο Δράμας
- Διεύθυνση: Σιδηροδρομικός Σταθμός Δράμας, 661 00, Δράμα
- Ωράριο λειτουργίας: Τα μικρά εκθέματα στον εσωτερικό χώρο του μουσείου είναι προσβάσιμα κατόπιν τηλεφωνικής συνεννόησης
- Τηλέφωνο επικοινωνίας: 25210 – 38500
- Εισιτήριο εισόδου: Δωρεάν
- Ιστοσελίδα: Σιδηροδρομικό Μουσείο Δράμας
- Email: press@osenet.gr
Στολίδι για τη Δράμα και την ιστορία της αποτελεί αποδεδειγμένα το Μουσείο Τρένων, το οποίο δημιουργήθηκε με την αγάπη και το μεράκι ανθρώπων που αφιέρωσαν τη ζωή τους στα τρένα και στον ίδιο τον άνθρωπο.
Μέσα σ’ ένα συγκρότημα εσωτερικών και υπαίθριων εγκαταστάσεων στην περιοχή του Σιδηροδρομικού Σταθμού Δράμας, ο Σύλλογος στέγασε το όραμα και την αγάπη του σε μία καινοτόμα για την περιοχή δομή, το «Μουσείο Τρένων».
Στο χώρο του μουσείου μπορεί κάποιος να επισκεφθεί και να παρατηρήσει, το εκθετήριο μοντελισμού, δύο ατμομηχανές που λειτουργούν και χρησιμοποιούνται σε εκδρομές και σε γυρίσματα ταινιών, πολύτιμα βαγόνια του ΟΡΙΕΝΤ ΕΞΠΡΕΣ, μια ατμομηχανή Κ.Γ. κατασκευής 1927, μία μακέτα τρένων στο σύγχρονο σιδηροδρομικό δίκτυο, μοντέλα τρένων, αντικείμενα και εξαρτήματα που αφορούν τον ΟΣΕ, χώρους άθλησης, αίθουσα πολιτιστικών εκδηλώσεων και διαλέξεων, χώρο επιτραπέζιων παιχνιδιών αλλά και πλούσιο φωτογραφικό υλικό για την ιστορία του τρένου καθώς και της ευρύτερης περιοχής της Δράμας.
Επίσης, το μουσείο στοχεύει και έχει προχωρήσει στην επισκευή δύο βαγονιών, το ένα παγκαλικού τύπου με ακτινωτούς άξονες και ενός ακόμη που είναι η ρεμούλκα μιας αυτοκινητάμαξας Ferostall (παλιό otomotis του 1965). Στο πρώτο σχεδιάζεται η μετατροπή του σε πινακοθήκη όπου θα πραγματοποιούνται εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογραφίας και στο δεύτερο η στέγαση μακέτας που θα απεικονίζει το Σιδηρόδρομο της περιοχής. Την υπάρχουσα δομή ενισχύει διαμορφωμένος χώρος, στον οποίο προβάλλονται ταινίες για τους επισκέπτες με την ιστορία του σιδηροδρόμου και του τόπου.
Το μουσείο, στο πλαίσιο των στόχων του, έχει παρουσιάσει σειρά θεματικών δραστηριοτήτων προς όφελος πάντα της εξυπηρέτησης του πολίτη ενώ έχει επιδείξει ιδιαίτερη μέριμνα στην ενίσχυση και ανάπτυξη του τοπικού τουρισμού μέσω των επισκέψεων από οργανωμένα γκρουπ.
Δημοτικός κήπος – Πλατεία Ελευθερίας
Ο δημοτικός κήπος βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Σε κεντρικό σημείο του κήπου βρίσκεται το άγαλμα της Νίκης της Δράμας. Βρίσκονται επίσης: το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης, το μνημείο-κοινοτάφιο των μαρτύρων της Σφαγής της Δράμας, η προτομή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και το Μνημείο των Ηρώων του Πολυτεχνείου. Ρυάκια και λιμνούλες περιβάλλουν αυτό το όμορφο πάρκο και δίνουν τη δυνατότητα σε κάθε επισκέπτη να το απολαύσει. Κάθε χρόνο, πραγματοποιούνται διάφορες εκθέσεις όπως η ανθοκομική έκθεση και η έκθεση βιβλίου, καθώς επίσης και άλλες εκδηλώσεις-φεστιβάλ. Συγκεκριμένα τα Χριστούγεννα, στήνεται μια μεγάλη γιορτή που διαρκεί σχεδόν έναν μήνα, καθώς μικροί και μεγάλοι ζουν το παραμύθι.
Η Πλατεία Ελευθερίας είναι η κεντρική πλατεία της πόλης, πού πήρε τη σημερινή της μορφή το 1915, όταν κάηκαν ξύλινες παράγκες που καταλάμβαναν το χώρο της. Τον Σεπτέμβριο του 1905 ο εικοσάχρονος Μακεδονομάχος Άρμεν Κούπτσιος οδηγήθηκε από τους Τούρκους στον πλάτανο της πλατείας και εκτελέστηκε με απαγχονισμό. Το 1916 οι Βούλγαροι έκοψαν τον μεγάλο πλάτανο της πλατείας, για να μην υπάρχει τίποτα που να θυμίζει στους Δραμινούς την θυσία του νεώτερου σε ηλικία Έλληνα Μακεδονομάχου. Αργότερα, μετά την Απελευθέρωση, στον τόπο τη θυσίας στην πλατεία ανεγέρθηκε η προτομή του Άρμεν Κούπτσιου και δίπλα φυτεύτηκε εκ νέου ένας πλάτανος σε ανάμνηση του μαρτυρίου του.
Ονειρούπολη
Αν επιθυμείτε να επισκεφθείτε την Δράμα τον Δεκέμβριο, μην ξεχνάτε πως η Ονειρούπολη «ζωντανεύει» τον δημοτικό κήπο, στην καρδιά του χειμώνα. Νεράιδες, ξωτικά, τάρανδοι, καλικάντζαροι, χιονάνθρωποι, αλλά και ο ίδιος ο άγιος Βασίλης, ζουν σ’ ένα μέρος που… μυρίζει Χριστούγεννα. Οργανώνεται κάθε χρόνο στο κέντρο της πόλης και συγκεκριμένα στον Δημοτικό Κήπο Δράμας και την Πλατεία Ελευθερίας.
Η ατμόσφαιρα της πιο «μαγικής» γιορτής του χρόνου, τρυπώνει μέσα σε ξύλινα σπιτάκια, βγαίνει από τις καμινάδες και φτάνει ακόμη και στα πιο ψηλά δέντρα. Από εκεί βουτά στις φωτισμένες λιμνούλες και πηδά από νούφαρο σε νούφαρο. Έπειτα συνοδευόμενη από χριστουγεννιάτικες μελωδίες, ακολουθεί διαδρομές από γέφυρες και μονοπάτια, παρασύροντας στον ρυθμό των ημερών, όποιον βρίσκεται εκεί.
Η γιορτή διαρκεί σχεδόν ένα μήνα και στο πρόγραμμά της συμπεριλαμβάνονται εκδηλώσεις όπως συναυλίες, θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις, αθλητικές δράσεις, παιχνίδια και άλλα προγράμματα ενημερωτικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα. Η είσοδος σε όλες τις δράσεις είναι ελεύθερη. Η έναρξη της Ονειρούπολης πραγματοποιείται συνήθως παραμονή της εορτής της Αγίας Βαρβάρας, πολιούχου της Δράμας (4 Δεκεμβρίου) και συνεχίζεται για ένα μήνα, συνήθως μέχρι 7-8 Ιανουαρίου.
Το χωριό του άι Βασίλη ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Δεκέμβριο του 2003 και συνεχίζει να λειτουργεί επί 15 χρόνια. Την οργάνωσή του αναλαμβάνει ο Δήμος Δράμας και δεκάδες εθελοντές κάθε ηλικίας.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Ονειρούπολη Δράμας, μπορείτε να βρείτε εδώ.
Μέγαρο Τζήμου (Ταξιαρχία)
Στην Πλατεία Ταξιαρχίας δεσπόζει ένα εξαιρετικό αρχοντικό που κατασκευάστηκε από τον Αυστριακό μηχανικό Konrad Von Vilas. Φτιάχτηκε μεταξύ των ετών 1923 και 1925, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κατοικία της οικογένειας του καπνέμπορου Ανδρέα Τζήμου. Η αρχιτεκτονική του κτίσματος αποτελεί παράδειγμα των εκλεκτικιστικών τάσεων που επικράτησαν κατά την περίοδο του μεσοπολέμου στην Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία.
Σήμερα αποτελεί ορόσημο όχι μόνο στην πολιτιστική κληρονομιά της πόλης, αλλά και στην ιστορική μνήμη των κατοίκων της. Καταλήφθηκε και χρησιμοποιήθηκε από τις δυνάμεις κατοχής λόγω της εξέχουσας θέσης του και της επιβλητικής αρχιτεκτονικής του. Αρχικά το 1941, από τους Γερμανούς, και στη συνέχεια από τους Βούλγαρους μέχρι το 1945. Αργότερα από τον Ε.Λ.Α.Σ και μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας από την Εθνοφυλακή. Μέχρι το 1951 χρησιμοποιήθηκε ως στρατηγείο της 27ης Ταξιαρχίας, γι’ αυτό και το κτίριο παρέμεινε γνωστό ως “Ταξιαρχία”.
Αρχαιολογικό μουσείο Δράμας
- Διεύθυνση: Πατριάρχου Διονυσίου 2, 661 00, Δράμα
- Ωράριο λειτουργίας: Τετάρτη έως Δευτέρα (08:00 – 15:00), Τρίτη κλειστά
- Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2521031365
- Εισιτήριο εισόδου: Γενική είσοδος 2€, Μειωμένο εισιτήριο 1€
- Ιστοσελίδα: Μουσείο Δράμας
Το κτίριο του αρχαιολογικού Μουσείου της Δράμας κτίστηκε από το Δήμο της Δράμας και παραχωρήθηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού. Μ’ αυτόν τον τρόπο η τοπική κοινωνία της Δράμας επέσπευσε τις διαδικασίες για την ίδρυση Αρχαιολογικού Μουσείου στην πρωτεύουσα του ακριτικού Νομού. Αποτελεί ένα χώρο περιορισμένων διαστάσεων, που προβάλλει την πολιτιστική φυσιογνωμία της περιοχής. Η έκθεσή του έχει διαχρονικό χαρακτήρα και καλύπτει χρονικά την ανθρώπινη παρουσία στο νομό Δράμας από τη μέση παλαιολιθική περίοδο (50.000 χρόνια από σήμερα) έως τους νεότερους χρόνους.
Ο εκθεσιακός χώρος αποτελείται από τρεις κύριες αίθουσες. Στην πρώτη εκτίθενται ευρήματα από θέσεις προϊστορικών, κλασικών, ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων της πόλης και του νομού Δράμας. Στη δεύτερη παρουσιάζονται ευρήματα παλαιοχριστιανικών, βυζαντινών, μεταβυζαντινών και νεότερων χρόνων, έως το 1913. Η εσωτερική αυλή του αρχικού κτιρίου διαμορφώθηκε σε στεγασμένο αίθριο, όπου βλέπει κανείς ταφικά, λατρευτικά και επιγραφικά μνημεία και γλυπτά από τους κλασικούς ως και τους μεταβυζαντινούς χρόνους.
Βυζαντινά τείχη Δράμας
Στη Δράμα δεν υπάρχει κάστρο. Υπάρχουν όμως υπολείμματα από τα Βυζαντινά τείχη της πόλης τα οποία μέχρι πρότινος ήταν τελείως παραμελημένα και παραγνωρισμένα. Διασώζονται αρκετά τμήματα στη βόρεια συνοικία της πόλης, γύρω από την εκκλησία της Αγίας Σοφίας. Επιπλέον υπάρχουν και άλλα τμήματα δυσδιάκριτα και διασκορπισμένα σε όλη την πόλη, σε αυλές σπιτιών, σε ακάλυπτους κ.λπ. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Δράμα, πολύ συχνά, τμήματα του τείχους χρησιμεύουν για οριοθετήσεις ιδιοκτησιών!
Τα Βυζαντινά Τείχη της Δράμας χρονολογούνται στον 10ο αιώνα, αν και δε μπορεί να αποκλειστεί και πρωιμότερη χρονολόγησή τους. Είχαν περίμετρο 850 περίπου μέτρων. Το 1206, μετά την καταστροφή τους από το Βούλγαρο τσάρο Ιωαννίτση (Σκυλογιάννη), ανοικοδομήθηκαν εξαρχής από τον τότε διοικητή του κάστρου, Λατίνο Βονιφάτιο Μομφερατικό. Είχαν δύο πύλες και πέντε τουλάχιστον πύργους. Τμήματά τους διατηρούνται διάσπαρτα μέσα στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Το βόρειο τείχος, που διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση, προσφέρει σαφή εικόνα των διαστάσεων και της τοιχοδομίας τους (οδός Μιαούλη).
Στον περίβολο του ναού των Ταξιαρχών (ΝΑ γωνία των τειχών) είναι ορατά τα ίχνη ενός από τα δύο γνωστά κλιμακοστάσια. Σε πύργο της βόρειας πλευράς των τειχών, προσβάσιμο από την οδό 19ης Μαΐου, ο οποίος σήμερα σώζεται μισογκρεμισμένος, υπήρχε το ρολόι της πόλης, που αφαιρέθηκε από αυτόν το 1945.
Τα Βυζαντινά τείχη Δράμας χαρακτηρίστηκαν «ιστορικό διατηρητέο μνημείο» με απόφαση της Ελληνικής πολιτείας το 1962, ενώ σήμερα εκτελούνται εργασίες συντήρησης.
Είσοδος στο Κάστρο: Ελεύθερη πρόσβαση στο μεγαλύτερο μέρος εκτός από κάποια τμήματα όπου γίνονται εργασίες αναστηλώσεως.
Μακεδονικός τάφος της ελληνιστικής περιόδου
Σημαντικό τεκμήριο της ελληνιστικής περιόδου της Δράμας αποτελεί ο μακεδονικού τύπου τάφος που βρέθηκε στην οδό Tροίας 1. Βεβαιώνει την πολιτισμική και οικονομική σχέση της αρχαίας πόλης με γειτονικές αλλά και πιο απομακρυσμένες περιοχές.
Δρόμος με παρειές και κλίμακα οδηγεί στον κτιστό καμαροσκέπαστο προθάλαμο. Ακολουθεί θάλαμος λαξευμένος στο φυσικό έδαφος. Στον εξωτερικό τοίχο του προθαλάμου και στον θάλαμο σώζονται σε αποσπασματική κατάσταση τοιχογραφίες. Από τον θάλαμο σώζεται το κάτω μέρος των πλάγιων τοίχων με τις τρεις κλίνες οι οποίες έχουν λαξευθεί στο φυσικό έδαφος και επιχρισθεί με λευκό κονίαμα. Μολονότι συλημένος ο τάφος διέσωσε ένα μέρος από τα ταφικά κτερίσματα (αγγεία, κοσμήματα και νομίσματα) από τα οποία χρονολογείται στον 2ο αιώνα π.Χ.
Βυζαντινός Ναός Αγίας Σοφίας
Ο Ιερός Ναός της Αγίας Σοφίας είναι το παλιότερο σωζόμενο κτίσμα της Δράμας. Η ηλικία του υπερβαίνει ήδη τα χίλια χρόνια, αφού, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, η ανέγερσή του τοποθετείται, μαζί με την ανέγερση των τειχών, μέσα στον 10ο αιώνα. Για την κατασκευή του ναού χρησιμοποιήθηκαν οι ίδιες πέτρες που χρησιμοποιήθηκαν και για την κατασκευή των τειχών.
Ήταν ως επί το πλείστον πέτρες της περιοχής (προερχόμενες από τον παρακείμενο χείμαρρο του Μοναστηρακίου) αλλά και οικοδομικό υλικό από άλλα παλαιότερα κτίσματα. Μεταξύ των λίθων παρεμβάλλονται επίσης και ζώνες πλίνθων.
Ο ναός της Αγίας Σοφίας, σημαντικότατος για την πόλη της Δράμας και για τη βυζαντινή αρχιτεκτονική, τρουλλαίος ναός με περίστωο μεταβατικού τύπου, δέσποζε άλλοτε στην κορυφή του οχυρωμένου λόφου. Σήμερα ξεπροβάλλει μισοχωμένος στο έδαφος με επεμβάσεις της βυζαντινής περιόδου και με προσθήκες, τόσο από την εποχή της οθωμανικής κυριαρχίας, όταν μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τέμενος, όσο και από την περίοδο μετά το 1913, οπότε και επαναλειτούργησε ως χριστιανικός ναός.
Ως προς την αρχιτεκτονική ο ναός διατηρεί ομοιότητες με εμβληματικά μνημεία της βυζαντινής ναοδομίας, όπως η αγία Σοφία Θεσσαλονίκης και η Κοίμηση στη Νίκαια της Βιθυνίας Μικράς Ασίας. Επιπλέον προδίδει επιδράσεις από τα δύο σπουδαιότερα κέντρα της αυτοκρατορίας, την Κωνσταντινούπολη και τη Θεσσαλονίκη.
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε το πρώτο στάδιο της αποκατάστασης της αγίας Σοφίας και νέα στοιχεία για την οικοδομική της ιστορία ήρθαν στο φως. Ακόμη, διαπιστώθηκε ότι ο ναός του 10ου αιώνα ανεγέρθηκε επάνω στα ερείπια μιας τρίκλιτης παλαιοχριστιανικής βασιλικής που τα λείψανά της αποκαλύφθηκαν κατά τις εργασίες διαμόρφωσης του αύλειου χώρου της Αγίας Σοφίας. Η παλαιοχριστιανική αυτή βασιλική, που η ανασκαφή της δεν ολοκληρώθηκε ακόμη, συνιστά πλέον τον παλαιότερο σωζόμενο ναό στην πόλη της Δράμας.
Τι να γευτείς
Όταν επισκεφθείς την πόλη της Δράμας μην παραλείψεις να γευτείς την πολυσυλλεκτική της κουζίνα, που είναι ένα ”πάντρεμα” συνταγών από Μακεδονία, Θράκη, Πόντο και Μικρά Ασία. Πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσεις το παραδοσιακό χωριάτικο βωλακιώτικο λουκάνικο, πέστροφα στο Κεφαλάρι, την ξακουστή πατάτα Νευροκοπίου, αλλά και τοπικά κρέατα. Φυσικά δεν θα μπορέσεις να αντισταθείς στις χειροποίητες πίτες αλλά και στα εκλεκτά κρασιά της, από τον περίφημο Δραμινό αμπελώνα. Τέλος μην ξεχάσεις να γευτείς τον μαστιχάτο χαλβά της Δράμας που γίνεται από ταχίνι και καραμέλα, και έχει μια υφή λεπτή και μαστιχωτή.
Πολιτιστικά δρώμενα και εκδηλώσεις
- Δωδεκαήμερο (αρχές Ιανουαρίου): παραδοσιακά έθιμα, μεταμφιεσμένοι, μουσική και χορός
- Δραμοινογνωσία (μέσα Μαΐου): Δράμα + Οίνος + Γευσιγνωσία ή αλλιώς η πιο ολοκληρωμένη γιορτή οίνου στην Ελλάδα
- Dramaica (αρχές Αυγούστου): Φεστιβάλ μουσικής στις Πηγές της Αγίας Βαρβάρας
- Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους (μέσα Σεπτέμβρη): μια από τις μεγαλύτερες γιορτές του κινηματογράφου
- Ονειρούπολη (Δεκέμβριος – αρχές Ιανουαρίου): η πρωτεύουσα των Χριστουγέννων
Πώς να φτάσεις
Οδικώς: Από Αθήνα ακολουθείς την εθνική οδό για Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια την Εγνατία οδό. Η απόσταση είναι περίπου 700 χλμ. Από Θεσσαλονίκη μέσω της Εγνατίας οδού, είναι 150 χλμ.
Αεροπορικώς: από τα αεροδρόμια Αθήνας και Θεσσαλονίκης στο αεροδρόμιο «Μέγας Αλέξανδρος» της Καβάλας και από εκεί οδικώς στη Δράμα (απόσταση 69 χλμ.). (Αεροδρόμιο Χρυσούπολης, τηλ.: 25910 – 53273)
Φυσικά, μπορείς να ταξιδέψεις στη Δράμα, με λεωφορείο ή τρένο. (ΚΤΕΛ Δράμας: 25210 32421 – ΟΣΕ Δράμας: 25210 32444)
Αν σας άρεσε η δημοσίευση και θέλετε να υποστηρίξετε το Altitude.gr στη λειτουργία του, μπορείτε να κάνετε ένα like στη σελίδα μας στο Facebook, να μοιραστείτε το άρθρο με τους φίλους σας, και να μας ακολουθήσετε σε Instagram, Twitter, Dailymotion, και YouTube.
